Zakres zadań położnej środowiskowej
Położna POZ realizuje kompleksową pielęgnacyjną opiekę położniczo-neonatologiczno-ginekologiczną obejmującą:
- edukację w zakresie planowania rodziny;
- opiekę w okresie ciąży, porodu i połogu;
- opiekę nad kobietą, noworodkiem i niemowlęciem do ukończenia drugiego miesiąca życia;
- opiekę w chorobach ginekologicznych;
- opiekę nad kobietą w każdym okresie jej życia.
Zasady współpracy
W realizacji świadczeń opieki zdrowotnej położna POZ współpracuje z:
- lekarzem ginekologiem (położnikiem) udzielającym świadczeń specjalistycznych w zakresie jej zadań;
- lekarzem POZ i w porozumieniu z lekarzem wykonuje świadczenia lecznicze;
- pielęgniarką POZ;
- pielęgniarką POZ środowiska nauczania i wychowania;
- pielęgniarką opieki długoterminowej domowej;
- położną zatrudnioną w specjalistycznej poradni położniczo-ginekologicznej;
- innymi świadczeniodawcami zgodnie z potrzebami świadczeniobiorców;
- przedstawicielami organizacji i instytucji działających na rzecz zdrowia.
Zakres świadczeń promocji zdrowia i profilaktyki chorób
Świadczenia w zakresie promocji zdrowia i profilaktyki chorób obejmują:
- edukację w zakresie prozdrowotnego stylu życia kobiety;
- przygotowania do porodu, z uwzględnieniem porodu rodzinnego;
- poradnictwo w zakresie higieny odżywiania w okresie połogu;
- poradnictwo w zakresie pielęgnacji i prawidłowego żywienia noworodka i niemowlęcia do drugiego miesiąca życia;
- poradnictwo laktacyjne i promowanie karmienia piersią;
- kształtowanie postaw rodzicielskich;
- edukację i udzielanie porad w zakresie powrotu płodności po porodzie, metod regulacji płodności;
- profilaktykę chorób ginekologicznych i patologii położniczych;
- edukację kobiety we wszystkich okresach życia w zakresie prowadzenia samoobserwacji oraz podejmowania działań w celu wczesnego wykrywania i likwidacji czynników ryzyka nowotworowego;
- edukację w zakresie zapobiegania zakażeniom HIV oraz chorobom przenoszonym drogą płciową;
- profilaktykę chorób wieku rozwojowego;
- edukację w zakresie szczepień ochronnych.
Świadczenia diagnostyczne
Świadczenia diagnostyczne obejmują:
- przeprowadzanie wywiadu środowiskowego/rodzinnego;
- monitorowanie rozwoju ciąży fizjologicznej;
- wykonywanie badania położniczego u kobiet;
- ocenę relacji rodziny z noworodkiem;
- monitorowanie przebiegu połogu i rozwoju noworodka i niemowlęcia do drugiego miesiąca życia;
- obserwację i ocenę rozwoju psychoruchowego noworodka i niemowlęcia oraz adaptacji do środowiska zewnętrznego;
- wykonywanie pomiarów u kobiety i noworodka oraz ocenę tych pomiarów;
- ocenę poziomu bilirubiny w oparciu o topografię zażółcenia według schematu Kramera oraz pobieranie materiałów do testów na fenyloketonurię i hypotyreozę u noworodków;
- wykonywanie testów diagnostycznych poza laboratorium w oparciu o zestawy i aparaturę przeznaczoną do wykonywania oznaczeń w miejscu zamieszkania świadczeniobiorcy;
- pobieranie materiału do badań diagnostycznych zgodnie z odrębnymi przepisami.
Świadczenia pielęgnacyjne
Świadczenia pielęgnacyjne obejmują:
- planowanie, realizację i ocenę opieki pielęgnacyjnej nad:
a) kobietą w okresie ciąży, porodu, połogu,
b) noworodkiem i niemowlęciem do drugiego miesiąca życia,
c) kobietą ze schorzeniami ginekologicznymi; - przygotowanie i wspieranie rodziny w opiece świadczonej na rzecz noworodka, niemowlęcia i kobiety;
- przygotowanie kobiety do samoopieki i samopielęgnacji.
Świadczenia lecznicze
Świadczenia lecznicze, zgodnie z odrębnymi przepisami, obejmują:
- udzielanie pierwszej pomocy w stanach zagrożenia życia i w nagłych zachorowaniach, w tym prowadzenie resuscytacji krążeniowo-oddechowej;
- udzielanie pomocy położniczej i neonatologicznej w stanach nagłych do czasu przybycia lekarza;
- przyjmowanie porodu nagłego w warunkach domowych;
- zabezpieczenie naciętego lub pękniętego krocza;
- udzielanie pomocy w okresie laktacji;
- wykonywanie zabiegów leczniczych zgodnie z odrębnymi przepisami, w tym:
a) podawanie leków różnymi drogami i technikami zleconymi przez lekarza zgodnie z odrębnymi przepisami, w tym wykonywanie iniekcji domięśniowych, dożylnych, śródskórnych oraz wykonywanie wlewów dożylnych,
b) zdejmowanie szwów,
c) cewnikowanie pęcherza moczowego u kobiet, usuwanie cewnika, płukanie pęcherza,
d) wykonywanie wlewów/wlewek doodbytniczych,
e) płukanie pochwy,
f) leczenie i opatrywanie oparzeń, ran, odleżyn we współpracy z pielęgniarką POZ,
g) wykonywanie zabiegów z zastosowaniem ciepła i zimna,
h) ustalanie diety kobiety zgodnie z potrzebami,
i) doraźną modyfikację dawki leczniczej leku przeciwbólowego, w uzgodnieniu z lekarzem i zgodnie z wykazem leków, do podawania których uprawniona jest położna.
Świadczenia rehabilitacyjne
Świadczenia rehabilitacyjne obejmują:
- ćwiczenia usprawniające w ciąży, połogu i schorzeniach ginekologicznych;
- wykonywanie drenażu ułożeniowego u kobiety;
- prowadzenie gimnastyki oddechowej, relaksacyjnej, przygotowującej do porodu oraz połogu.
